W ostatnich latach duloksetyna, będąca inhibitorem zwrotnego wychwytu serotoniny i norepinefryny (SNRI), zyskała na popularności w leczeniu różnych schorzeń, w tym neuropatii obwodowej u pacjentów z cukrzycą, depresji oraz fibromialgii. Jednak długoterminowe konsekwencje stosowania duloksetyny w kontekście układu sercowo-naczyniowego, szczególnie u osób starszych z istniejącymi chorobami sercowo-naczyniowymi, pozostają wciąż niedostatecznie zbadane. W najnowszym badaniu retrospektywnym oceniono potencjalne ryzyko sercowo-naczyniowe związane z długoterminowym stosowaniem duloksetyny u pacjentów w wieku 70-79 lat, co dostarcza nowych, istotnych informacji na temat tej substancji czynnej i jej zastosowania w praktyce klinicznej.
Metodologia badania: jak przeprowadzono ocenę działań niepożądanych?
Badanie zostało przeprowadzone jako retrospektywna analiza dokumentacji medycznej. Zebrano dane z sześciu dokumentacji medycznych pacjentów w podeszłym wieku, którzy przyjmowali duloksetynę w dawce ≥60 mg dziennie w celu leczenia lęku, depresji oraz przewlekłego bólu. W celu oceny działań niepożądanych zastosowano skalę prawdopodobieństwa działań niepożądanych Naranjo, zmodyfikowaną skalę ciężkości Hartwiga i Siegela oraz algorytm Karcha i Lasagna. Wyniki kliniczne oceniano przed i po zmniejszeniu dawki lub zaprzestaniu stosowania duloksetyny.
Wyniki badania: jakie problemy zdrowotne zidentyfikowano?
Wszystkie analizowane przypadki ujawniły działania niepożądane związane z układem sercowo-naczyniowym, takie jak:
- peryferyjna sinica
- naczynioskurcz
- migotanie przedsionków
- epizody nadciśnienia
Pięciu z sześciu pacjentów doświadczyło łagodnych zaburzeń poznawczych, co potwierdzono wynikami testu Montreal Cognitive Assessment (MoCA), gdzie wyniki wyniosły od 11 do 24 na 30 możliwych punktów. Po zmniejszeniu dawki lub zaprzestaniu stosowania duloksetyny zaobserwowano pozytywną dechallengę, co oznaczało ustąpienie objawów w wszystkich przypadkach. Interesujące jest to, że w czterech dokumentacjach medycznych zaobserwowano znaczną poprawę sinicy, ciśnienia krwi oraz objawów lękowych po zmniejszeniu lub zaprzestaniu stosowania duloksetyny. Nie przeprowadzono testu rechallengu w tym badaniu.
Dyskusja: co wynika z obserwacji?
Badanie podkreśla potrzebę szczegółowej oceny pacjentów w podeszłym wieku przyjmujących duloksetynę. Mimo że wiele badań klinicznych wskazuje na korzystny profil bezpieczeństwa duloksetyny w krótkoterminowym stosowaniu, nasze obserwacje sugerują, że długotrwałe stosowanie tej substancji może prowadzić do poważnych problemów sercowo-naczyniowych, zwłaszcza u pacjentów z istniejącymi schorzeniami. W przypadkach naszych pacjentów, którzy przyjmowali duloksetynę przez okres od 7 miesięcy do 10 lat, zaobserwowano rozwój różnych chorób sercowo-naczyniowych, takich jak migotanie przedsionków, demencja naczyniowa oraz choroby naczyniowe obwodowe.
Wyniki te wskazują na konieczność regularnego monitorowania funkcji sercowo-naczyniowej u pacjentów przyjmujących duloksetynę, szczególnie w grupie osób starszych. Wczesne dostosowanie dawki lub zaprzestanie stosowania leku może znacząco poprawić wyniki zdrowotne w tej wrażliwej grupie pacjentów.
Podsumowanie: kluczowe wnioski z badania
Podsumowując, nasze badanie wskazuje na istotne ryzyko sercowo-naczyniowe związane z długotrwałym stosowaniem duloksetyny u osób starszych. W związku z tym zaleca się:
- Dokładne monitorowanie funkcji sercowo-naczyniowej u pacjentów przyjmujących duloksetynę.
- Rozważenie alternatywnych terapii, takich jak sertralina, która wykazuje korzystniejszy profil bezpieczeństwa.
- Regularne dostosowywanie dawek i ocena ryzyka działań niepożądanych, aby zminimalizować potencjalne zagrożenia.
Nasze badanie podkreśla znaczenie rozważnego podejścia do leczenia duloksetyną, szczególnie w kontekście długoterminowego stosowania u osób starszych z chorobami sercowo-naczyniowymi. Wymaga to dalszych badań, aby zapewnić bezpieczeństwo stosowania duloksetyny w tej grupie pacjentów.
Bibliografia
Cui Yuqi, Abdi Sayed Aliul Hasan, Wei Jeanne and Azhar Gohar. The Long-Term Cardiovascular Risks of Duloxetine Use in Older Adults: A Retrospective Medical Record-Based Adverse Drug Reaction Assessment. Journal of Clinical Medicine 2024, 13(24), 1133-1147. DOI: https://doi.org/10.3390/jcm13247595.
